Bijenproducten - Algemene informatie
Bijenproducten - Algemene informatie
De geschiedenis van honing
-
Bijen bevolken onze planeet al sinds vóór het begin van de menselijke
geschiedenis. De oudste tekeningen van honingverzamelaars werden
gevonden in de grotten van La Aranas in de buurt van
Valencia, en dateren van 7000 v.C. Men vond echter reeds fosielen van
honingbijen waarvan de ouderdom geschat wordt op 150 miljoen jaar!
-
Uitgebreide verhalen over bijen en honing kennen we uit alle hoogculturen van de Klassieke Oudheid. Bijen en hun onverklaarbare vaardigheden voor honingproductie werden bewonderd en gemythologiseerd.
-
Honing werd vereerd en enorm gewaardeerd als voedings-, schoonheids- en geneesmiddel.
-
In het oude Egypte diende honing als offer of grafbijzetting voor de reis naar het hiernamaals. Ook werd het als betaalmiddel ingezet.
- Honing was zelden en moeilijk te oogsten en behoorde tot de meest begeerde zoete levensmiddelen. Daardoor was het waardevol en honingdieven werden zwaar gestraft.
Van nectar tot honing
-
Het verwerkingsproces begint al bij het verzamelen van de bloemennectar.
De bij gebruikt haar speciale, buisvormige tong om de nectar op te
zuigen. Ze houdt een kleine portie van de nectar voor zichzelf ter
dekking van haar energiebehoefte.
-
Het grootste deel van de oogst wordt al tijdens de terugvlucht van de
verzamelplaats naar de bijenkast bewerkt. In de speciale honingmaag
worden enzymen, organische zuren en andere stoffen toegevoegd.
-
In de bijenkast wordt de nectar door middel van braken doorgegeven aan werkbijen. De honing wordt door deze bijen verder met enzymen verrijkt en het overtollige water wordt deels ontrokken.
-
De bewerkte nectar wordt dan in de vorm van een druppeltje in een cel van de raat uitgebraakt.
-
Tijdens het rijpen verdampt nog een aanzienlijk deel water uit de honing en krijgt ze een stroperige consistentie. Verse bloemennectar bevat ongeveer 70% water; volrijpe honing bevat nog slechts 18% water.
-
De bijen verzegelen de raat met rijpe honing met een wasdekseltje.
Honingwinning
Het afnemen van honing
Aan het wasdeksel herkent de imker of de honing rijp is voor de oogst.
Als de kasten zwaar aanvoelen en de honingraten goed verzegeld zijn,
gaat de imker de honing afnemen.
Het ontzegelen van de raten.
De bijen worden voorzichtig van de honingraat geschoven. Daarna verwijdert de imker de wasdekseltjes met een speciale vork.
Slingeren
Vervolgens worden de volle honingraten in een zogeheten 'honingslinger' of centrifuge
gedaan, waarin de honing uit de raat wordt geslingerd. Op die manier
worden de waardevolle bestanddelen van de honing niet beschadigd.
Honingverwerking
Het zeven (filteren) van de honing
Men zeeft de honing om verontreinigingen zoals wasdeeltjes, stuifmeelklompjes en andere onzuiverheden te verwijderen.
Het rijpingsproces : het zemen
Na het slingeren laat men de honing gedurende 3 tot 5 dagen in gesloten
containers staan, zodat de wasresten, deeltjes stuifmeel en andere
vreemde deeltjes zich op het oppervlak kunnen verzamelen. Door de schuimlaag 1 of 2 keer te verwijderen ontstaat er een kristalheldere honing.
Door vloeibare honing te vermengen met een kleinere hoeveelheid vaste honing (enten) ontstaat er een crème-achtig, smeerbare honing. Het kristallisatieproces verloopt met andere woorden gecontroleerd. Afhankelijk van de honingsoort vindt versnelde kristallisatie plaats en ontstaan kleinere kristallen die de honing vaster maken
Biologische honing is honing met een garantielabel, een keurmerk, afgegeven door een onafhankelijke organisatie.
Om het Bio-certificaat te verkrijgen moet de honing aan volgende eisen voldoen:
-
Biologisch honing komt uit gebieden waar binnen een straal van 5 à 7 km geen
industrie, geen niet-biologische landbouw en geen autosnelwegen
voorkomen. De bij haalt haar nectar uit natuurgebieden en van
niet-genetisch gemanipuleerde planten.
-
Bijen overwinteren niet op water met geraffineerde suiker, maar op eigen honing.
- Biologische imkers verwijderen schadelijke varroamijten niet met synthetische antibiotica, maar met de hand.